Het programma Mobiliteit bestaat uit drie onderdelen:

1. Verkeer en wegen;

2. Parkeren;

3. Openbaar vervoer.

Met de uitwerking van deze onderdelen werken we aan de voorwaarden om de mobiliteit van de huidige en toekomstige inwoners en bedrijven mogelijk te maken.

Met de uitvoering van dit programma willen we ervoor zorgen dat Pijnacker-Nootdorp verkeersveilig en bereikbaar is en dat gebruik wordt gemaakt van schoon vervoer. Deze doelstellingen passen in de Omgevingsvisie Pijnacker-Nootdorp 2050, de Visie op Duurzame Mobiliteit en het Raadsakkoord op hoofdlijnen 2022-2026. Onze gemeente heeft drie kernen, verschillende de buurtschapen en een relatief groot grondoppervlak. De voorzieningen liggen verspreid. Goed geschikt openbaar vervoer en goede wegverbindingen zijn belangrijk om snel bij voorzieningen en op het werk te komen. Daar horen ook genoeg parkeervoorzieningen voor auto en fiets bij.

Het is voor de veiligheid en de bereikbaarheid van groot belang dat de bestaande infrastructuur goed wordt beheerd. Onze plannen hiervoor leggen we vast in beheerplannen, die we elke vier jaar actualiseren. Onze gemeente is goed bereikbaar met de auto, het openbaar vervoer (ov) en de fiets. Daarmee levert Pijnacker-Nootdorp een belangrijke bijdrage aan de agglomeratiekracht en het vestigingsklimaat van de regio. Om deze kwaliteiten te behouden werken wij met de MRDH aan:

• Het realiseren van verbindende schakels in het recreatief fietspadennetwerk;

• Behoud van de bestaande infrastructuur en verbinding met de steden;

• Frequent en hoogwaardig openbaar vervoer tussen Delft en Zoetermeer via onze gemeente;

• Frequentieverhoging van de E-lijn;

• Mobiliteitsmanagement.

Onze activiteiten zijn onder andere gericht op een goede bereikbaarheid van de gemeente. Een optimale benutting van de weg-en parkeercapaciteit, de fietspaden en het beschikbare openbaar vervoer horen daarbij.

Bereikbaarheid per auto

Om zicht te houden op de verkeersdruk monitoren we het verkeer op de belangrijkste wegen. In 2020 waren er door de corona-maatregelen veel minder auto’s op de weg. In 2021 nam het verkeer gemiddeld weer iets toe. In de eerste helft van 2022 zette deze toename zich door, maar het verkeer bleef nog onder het niveau van voor de pandemie. In de tweede helft van 2022 zit de hoeveelheid verkeer op het pré-coronaniveau, maar we zien geen structurele capaciteitsknelpunten op het wegennet. Na 2022 neemt het autoverkeer toe door de nieuwe woningen in onder andere Ackerswoude, Tuindershof en de Scheg. De verwachting is dat de wegen voldoende capaciteit hebben om deze verkeerstoename op te vangen.

In 2022 zijn er geen grote wegwerkzaamheden en omleidingen in de gemeente geweest.

Parkeren

In 2022 is de nota Parkeernormen 2021 vastgesteld. Deze nota vervangt de nota Parkeernormen 2012 die voor het laatst in 2015 is gewijzigd. De nota is aangepast aan de nieuwe parkeerkencijfers van het CROW. Ook is de nota op enkele onderdelen herzien: zo is een lagere parkeernorm voor sociale woningbouw opgenomen. De nota is een technische actualisatie, waarmee de parkeerbehoefte kan worden bepaald bij de realisatie van nieuwe functies. In het najaar van 2022 zijn er parkeertellingen uitgevoerd in de diverse woonwijken. Met de telling hebben we een beeld van de parkeerdruk in deze wijken. Dit beeld geeft input voor de actualisatie van het parkeerbeleid in 2023.

Openbaar Vervoer

De gemeente heeft een goed dekkend netwerk aan openbaar vervoer-verbindingen. Tot de coronapandemie wisten steeds meer inwoners het openbaar vervoer te vinden. Door de corona-maatregelen werd er in 2020 en 2021 veel minder gereisd met het openbaar vervoer. Dit leidde tot forse verliezen bij de ov-bedrijven. Hierdoor waren er forse bezuinigingen nodig bij de ov-bedrijven en de MRDH. Zo zijn er ritten op tram, bus en metro geschrapt en is de inzet op sociale veiligheid verminderd. De bezuinigingsmaatregelen hebben relatief weinig gevolgen gehad voor onze gemeente. Er zijn enkele ritten in de avonduren en in het weekend geschrapt. Daarnaast is de keervoorziening bij Koningshof (bedoeld om meer ritfrequentie in de spits richting Rotterdam te kunnen bieden) niet in gebruik genomen omdat hiertoe geen noodzaak was.

Eind maart 2022 zijn de laatste corona-maatregelen geschrapt.

Uit onderstaande grafiek blijkt dat het aantal reizigers op de E-lijn een forse groei vertoont ten opzichte van 2020 en 2021. De cijfers zitten echter nog niet op het niveau van het pré-coronajaar 2019. De MRDH verwacht dat hiervoor ook meer tijd nodig is. De inschatting is nu dat de situatie in het openbaar vervoer in 2025 genormaliseerd is. Wel houdt de MRDH de reizigersontwikkeling scherp in de gaten, omdat het de vraag is of deze verwachting ook uit zal komen nu ook meer thuis wordt gewerkt.

Ook voor EBS geldt dat bij alle lijnen weer een stijging van het aantal reizigers zichtbaar is. Bij de lijnen 62 en 455 ligt het aantal reizigers in 2022 rond de 90% t.o.v. 2019. Dit is in lijn met het gemiddelde van de concessie. Uitzondering is lijn 60, door het doortrekken van de lijn naar station Ypenburg en metrostation Nootdorp is hier een sterke groei van het aantal reizigers te zien. De wijziging zorgt hier voor een groei van meer dan 300%, niet alleen door de reizigers van de nieuwe haltes, maar ook door een groei van het aantal reizigers op de bestaande haltes (een groei van 10% t.o.v. 2019).

De buurtbus komt op plekken waar het reguliere openbaar vervoer niet komt en is daarmee een waardevolle aanvulling op het reisaanbod van EBS, HTM en de RET. In 2022 hebben de vrijwilligers van de buurtbus 9302 reizigers vervoerd. Dit is een forse groei ten opzichte van 2021, toen 5367 reizigers gebruikt maakten van de buurtbus. De buurtbusvereniging heeft daarbij de indruk dat ook steeds meer jongeren de buurtbus weten te vinden. Dit is een positieve ontwikkeling voor de toekomst van de buurtbus.

We werken op verschillende manieren aan de verkeersveiligheid in de gemeente. Dit doen we in de eerste plaats door de infrastructuur zo verkeersveilig mogelijk aan te leggen. We volgen hiertoe de duurzaam veilig inrichtingsprincipes. Daarnaast richten we ons ook op gedragsbeïnvloeding door middel van verkeerseducatie en voorlichting. Handhaving is daarbij ook van belang om verkeersveilig gedrag af te dwingen. Landelijk en regionaal is sinds enige jaren een stijging in het aantal verkeersongevallen te zien. Hoewel de verkeersongevalscijfers in onze gemeente lager liggen dan het landelijke en regionale gemiddelde, is ook in onze gemeente een stijging waarneembaar. In 2021 is het aantal verkeersongevallen toegenomen (zie grafiek 3.3). In 2021 was er minder verkeer op de weg door de corona-maatregelen. De voorlopige ongevalscijfers over 2022 laten een verdere toename van het aantal ongevallen zien.

Opvallend is dat bij relatief veel ongevallen fietsers betrokken zijn. Van de in 2021 geregistreerde fietsslachtoffers is 28% 60+, van de e-bikeslachtoffers is 30% 60+. Dit is een oververtegenwoordiging tegenover het bevolkingsaandeel. Ook de groepen 12 tot en met 15 jaar en de groep 16 en 17 jarigen zijn over vertegenwoordigd in het totaal aantal geregistreerde verkeersslachtoffers. Van de slachtoffers met bromfiets is 33% 16 of 17 jaar.

Inzet op verkeersveilige infrastructuur, voorlichting en handhaving blijft daarmee van groot belang.

Verkeersveilige infrastructuur

In 2022 hebben we bij vijf rotondes met een relatief hoog aantal ongevallen, extra belijning toegevoegd. Hiermee wordt de automobilist erop geattendeerd dat fietsers van twee richtingen de rotonde kunnen benaderen.

Herinrichting Kerkweg-Veenweg

Dit tracé door Nootdorp wordt door inwoners als onveilig ervaren. In 2022 zijn de mogelijkheden om de Veenweg, Kerkweg en de aansluiting op de Oudeweg verkeersveiliger te maken onderzocht. Aan de bewoners en ondernemers zijn twee mogelijke oplossingsrichtingen gepresenteerd. In 2023 wordt het schetsontwerp voor deze herinrichting verder uitgewerkt. De raad wordt hierover geïnformeerd. De herinrichting staat voor 2025 gepland.

Voorlichtingscampagne ‘Wij fietsen veilig op de rotonde’

Bij bijna elk ongeval op een rotonde is een fietser betrokken. Om deze reden is in het najaar van 2022 de campagne ‘Wij fietsen veilig op de rotonde’ gehouden. Deze campagne is gericht op gedragsverandering bij fietsers en heeft drie speerpunten zijn: Maak oogcontact, rijd rustig en volg het fietspad. Gedragsverandering komt echter niet zomaar tot stand. De komende jaren gaan we deze campagne daarom ook op gezette tijden herhalen. De campagne is goed aangeslagen, maar we willen weten of deze ook aanzet tot gedragsverandering. Daartoe gaan we de effecten van de campagne meten met het Regionaal Overleg Verkeersveiligheid.

Pilot handhaving

Ook voor de MRDH is het terugbrengen van het aantal verkeersongevallen een belangrijk speerpunt. Hiertoe verleent de MRDH subsidies aan gemeenten voor verbeteringen in de infrastructuur en voor gedragscampagnes. De MRDH richt zich daarbij ook op handhaving. Op landelijk niveau vraagt de MRDH aandacht voor de uitbreiding van de capaciteit. Daarbij vraagt de MRDH zich af of de handhaving op lokaal niveau geoptimaliseerd zou kunnen worden. Sinds het najaar van 2022 nemen we deel aan een pilot van de MRDH. In deze pilot bekijken we samen met de politie of er mogelijkheden zijn om de samenwerking op het gebied van handhaving te versterken.

Om de bereikbarheid van de gemeente zo optimaal mogelijk te houden, stimuleren wij onze inwoners en ondernemingen om zoveel mogelijk gebruik te maken van de fiets en het openbaar vervoer. En wanneer autogebruik noodzakelijk is, dan gaat de voorkeur uit naar emissieloos (elektrisch) vervoer.

Laadinfrastructuur

In 2022 heeft de raad de Laadvisie ‘Opgeladen naar 2030’ vastgesteld. In deze visie is beschreven hoe de gemeente een toegankelijk, betaalbaar en betrouwbaar laadnetwerk voor elektrische voertuigen wil realiseren. Het is daarbij van belang dat er tijdig voldoende laadinfrastructuur wordt gerealiseerd om de transitie naar elektrisch vervoer mogelijk te maken. De gemeente heeft Equans hiervoor een concessie gegeven voor de plaatsing van laadpalen. In 2022 heeft Equans 43 laadpalen geplaatst. Daarmee heeft de gemeente 162 openbare laadpalen.

De doorlooptijd van aanvraag van een laadpaal tot plaatsing was in 2022 gemiddeld 29 weken, terwijl in de concessie een doorlooptijd van 14 weken is afgesproken. De vertraging heeft onder meer te maken met onvoorziene omstandigheden, zoals te weinig capaciteit bij Stedin en het wereldwijde tekort aan materialen. De doorlooptijd is inmiddels korter, maar Equans kan door de afhankelijkheid van externe factoren geen inschatting geven wanneer de afgesproken plaatsingsperiode kan worden gehaald. Equans is daarbij van plan om in 2023 alvast laadpalen te plaatsen op plekken waar een behoefte aan laadpalen wordt voorzien. E-rijders worden hiermee dan op voorhand gefaciliteerd, waardoor een aanvraagprocedure in een aantal gevallen niet meer nodig is. Dit voorkomt administratieve druk. Equans verwacht dat hiermee de doorlooptijd van nog wel noodzakelijke aanvragen kan worden verkort. Sommige e-rijders kunnen niet op eigen terrein laden, maar zouden toch van de eigen stroomvoorziening gebruik willen maken. Dit is technisch mogelijk door speciale kabelgoten, waarmee de laadkabel op een veilige manier van huis naar een openbare parkeerplaats kan worden geleid. We willen met een pilot meer ervaring opdoen met deze kabelgoten. In 2022 zijn de voorwaarden voor deze pilot opgesteld. De pilot start naar verwachting in het voorjaar van 2023.

Metropolitane snelfietsroutes

De gemeente beschikt over een uitgebreid netwerk aan fietspaden. Met de opkomst van de e-bike is het voor veel fietsers ook haalbaarder geworden om langere afstanden met de fiets te overbruggen voor bijvoorbeeld werk of recreatie. Om het fietsen naar de omliggende steden sneller en comfortabeler te maken, werken we samen met de MRDH en de betrokken gemeenten aan twee metropolitane snelfietsroutes. In 2022 hebben we voor de snelfietsroute Delft-Oude Leede-Rotterdam Alexander een samenwerkingsovereenkomst getekend. Daarna is het tracé verder uitgewerkt en zijn de kostenramingen aangescherpt. Ook is een nadere studie uitgevoerd naar een belangrijke schakel in deze verbinding, de fiets-ecoverbinding over de A13. In 2023 wordt deze informatie met een voorstel aan de raad aangeboden. Voor de snelfietsroute Den Haag-Pijnacker is de Nieuwe Tolbrug over de Vliet een belangrijke schakel. Er moeten nog besluiten worden genomen over deze brug. De verwachting is daarom dat een samenwerkingsovereenkomst voor deze fietsroute op zijn vroegst in het voorjaar van 2023 te verwachten is.