Vaste activa

Immateriële vaste activa

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2023 weer. Immateriële vaste activa zijn niet-tastbare activa die over een langere periode van economische waarde zijn.

Belangrijkste investeringen 2023 Onderzoek en ontwikkeling

Materiële vaste activa met een economisch nut

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2023 weer. Materiële vaste activa zijn de geactiveerde materiële tastbare bezittingen die de gemeente langdurig inzet voor de realisatie van beleidsdoelen en bedrijfsvoering.

Met ingang van 2016 heeft het BBV verplicht gesteld dat de waarde op de balans van de af te stoten locaties van strategisch vastgoed niet hoger mogen zijn dan de taxatiewaarden.

De verzekerde waarde van de bedrijfsgebouwen bedraagt per eind 2023 € 228 miljoen, inclusief inventaris. De gebouwen zijn verzekerd tegen de herbouwwaarde. 

Belangrijkste investeringen 2023 Gronden en terreinen economisch nut

Belangrijkste investeringen 2023 Bedrijfsgebouwen economisch nut

Belangrijkste investeringen 2023  Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met economisch nut

Belangrijkste investeringen 2023 Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met economisch nut waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven

Belangrijkste investeringen 2023 Vervoermiddelen

Belangrijkste investeringen 2023 Machines, apparaten en installaties economisch nut

Belangrijkste investeringen 2023 Overige materiële vaste activa economisch nut

Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2023 weer.

Belangrijkste Investeringen 2023 Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met maatschappelijk nut. De investeringen betreffen met name investeringen in de openbare ruimte.

Financiële vaste activa

De financiële vaste activa geven inzage in de kapitaalverstrekkingen, de leningen en de overige financiële vaste activa. Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2023 weer.

Kapitaalverstrekking deelnemingen

Op 31 december 2023 is de gemeente Pijnacker-Nootdorp in het bezit van de volgende nominale aandelen:

• 57.564 aandelen BNG ter waarde van afgerond € 131.000;

• 104.295 aandelen Stedin Holding N.V. ter waarde van € 185.000;

• 163.460 aandelen Dunea ter waarde van € 244.000;

• 16.619 aandelen Stedin ter waarde van € 7.988.587.

Overige langlopende geldleningen

In het verleden hadden de medewerkers van de gemeente Pijnacker de mogelijkheid een annuïtaire hypothecaire geldlening af te sluiten. Momenteel worden geen nieuwe geldleningen meer verstrekt. De verstrekte duurzaamheidslening is voor het resterende deel overgedragen aan de BNG bank. De overige langlopende leningen betreffen de leningen inzake de startersleningen, duurzaamheidsleningen en leningen op cultuurgebied.

Vlottende activa

Voorraden

De voorraden bestaan uit de aanwezige materialen en grondexploitaties. Voor het berekenen van de balanswaarden van de voorraden worden op de (boek)waarden van de grondexploitaties de gevormde verliesvoorzieningen in mindering gebracht. De specificatie van deze post luidt als volgt:

Onderhanden werk

Van de actieve grondexploitaties kan van het verloop van de boekwaarden in 2023 het volgende overzicht worden weergegeven.

De waardering van de gronden in exploitatie per 31 december 2023 is gebaseerd op de Actualisatie Grondexploitaties per 1 januari 2024 en de uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses ter zake zoals opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. De voorziening “Nadelige complexen” van ca. € 8,187 miljoen betreft de beste inschatting op dit moment die omgeven is door de nodige risico’s, aannames en veronderstellingen die periodiek (twee keer per jaar) worden herzien. Deze periodieke herziening kan – mede gezien de huidige onzekere marktomstandigheden – leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening voor negatieve grondexploitaties. De voorziening is voor € 7,871 miljoen in mindering gebracht op de voorraden. Het deel van de voorziening nadelige grondexploitaties van € 0,316 miljoen wat boven de boekwaarden van grondexploitatie Hart van Nootdorp uitkomt is zichtbaar aan de passiefzijde van de balans onder voorzieningen. Het verwachte resultaat op eindwaarde van de lopende grondexploitaties bedraagt € 1,358 miljoen

Ackerswoude

Het project Ackerswoude heeft een negatieve eindwaarde van € 5,8 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn reeds voor 97 % van de opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. Het enige risico dat nog in het project aanwezig is betreft:

• De mogelijke (tijdelijke) uitbreiding van de school.

Bedrijvenpark Heron

Het project Bedrijvenpark Heron heeft een positieve eindwaarde van € 0,9 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 90% van de opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

• Er kan minder grond worden uitgegeven i.v.m. de verbetering van het stationsplein;

• Extra civieltechnische kosten

• Looptijd van de grondexploitatie.

Boezem-Oost

Het project Boezem-Oost heeft een positieve eindwaarde van € 1,8 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 90% van de opbrengsten contracten met derden gesloten. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

• Extra civieltechnische kosten

• Realiseren extra parkeervoorziening bedrijfsverzamelgebouwen.

Hart van Nootdorp

Het project Hart van Nootdorp heeft een negatieve eindwaarde van € 2,1 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten is een koopovereenkomst gesloten met een woningcorporatie voor 30% van de opbrengsten. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

• Extra civieltechnische kosten

• Het niet kunnen voldoen aan de subsidievoorwaarden sociale woningbouw

Oude Leede

Bij de halfjaarlijkse rapportage van de projecten wordt voorgesteld om de grondexploitatie Oude Leede af te sluiten. Het project heeft een negatieve eindwaarde van € 0,5 miljoen.

Pijnacker-Zuid

Het project Pijnacker-Zuid heeft een positieve eindwaarde van € 4,2 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor alle opbrengsten contracten met derden gesloten. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

• de ontvangen subsidie moet worden terugbetaald;

• de markt heeft geen interesse in het programma voor deelgebied Centrumlijn-Zuid.

Tuindershof

Het project Tuindershof heeft een positieve eindwaarde van € 2,9 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor alle opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

• De kosten voor bouw- en woonrijpmaken vallen hoger uit dan begroot;

• Het beoogde referentieprogramma kan niet worden uitgevoerd.

Voor een nadere toelichting op deze posten wordt verwezen naar de paragraaf Grondbeleid.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

In onderstaande tabel zijn de kortlopende vorderingen weergegeven volgens de voorgeschreven onderverdeling naar vorderingen op overheidslichamen, uitzettingen bij 's Rijks schatkist, rekening-courant verhoudingen en overige vorderingen.

De vordering op openbare lichamen betreft een bedrag van € 8.543.941 wegens nog te ontvangen BTW uit hoofde van het BTW-compensatiefonds. Een bedrag van € 85.395.723 staat bij het ’s Rijks schatkist als gevolg van de verkoop van de aandelen van Eneco Groep N.V. in 2020. De overige vorderingen betreffen:

In het debiteurensaldo zijn een aantal posten opgenomen die naar verwachting oninbaar zijn.
Voor de verwachte oninbaarheid van deze vorderingen is een voorziening dubieuze debiteuren beschikbaar van € 967.826.

Schatkistbankieren

Op basis van de wet financiering decentrale overheden (wet Fido) is de gemeente verplicht om overtollige liquide middelen aan te houden in de schatkist. De gemeente is gerechtigd om een bepaald bedrag aan middelen buiten ’s Rijks schatkist aan te houden. Gerekend over een heel kwartaal mag het op dagbasis buiten ’s Rijks schatkist aangehouden bedrag gemiddeld niet hoger zijn dan het drempelbedrag. Het drempelgedrag wordt bepaald op basis van het begrotingstotaal, waarbij het drempelbedrag minimaal € 250.000 bedraagt.

Het drempelbedrag is in 2023 niet overschreden.

Liquide middelen

Onder de liquide middelen vallen de bank- en kasgelden. Het saldo op de balans betreft het boekhoudkundige saldo volgens de dagafschriften per 31 december 2023 bij de Bank Nederlandse Gemeente (BNG) en de Rabobank.

Overlopende activa

Onder de overlopende activa zijn opgenomen de door de gemeente 'nog te ontvangen' en vooruitbetaalde bedragen. De specificatie van de post overlopende activa is als volgt:

Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve en de bestemmingsreserves. Het resultaat over 2023 is, in afwachting van nadere besluitvorming, afzonderlijk op de balans opgenomen en bedraagt € 15.149.962.

Het verloop van het eigen vermogen in het verslagjaar 2023 is als volgt:

Van het verloop van de reserves kan het volgende overzicht worden gegeven:

Toelichting Reserves

Algemene Reserve

Op de algemene reserve rusten geen claims, de middelen zijn vrij besteedbaar door de raad en zijn onder andere bedoeld als buffer voor het opvangen van financiele tegenvallers, van calamiteiten en risico's. Het betreft de vrij aanwendbare middelen die de gemeente inzet wanneer zich onvoorziene financiele risico's voordoen. De algemene reserve maakt een belangrijk onderdeel uit van de weerstandscapaciteit. In 2023 is in totaal een bedrag van afgerond € 26,144 miljoen aan de algemene reserve toegevoegd.

De toevoegingen betreffen:

• saldo jaarrekening 2022 € 19.291.033

• winstprognose grondexploitaties 2023 € 5.187.599

• saldo project Hofland € 132.987

• vrijval reserve Civiele Kunstwerken € 592.031

• vrijval reserve Corona € 606.945

• actualisatie staat van activa € 263.664

• Overig € 70.000

In 2023 is in totaal een bedrag van afgerond € 18,233 miljoen aan de algemene reserve onttrokken.

De onttrekkingen afgerond zijn:

• bestemmingsresultaat € 6.470.310

• POK middelen naar bestemmingsresere "Versterking dienstverlening" € 272.829

• Verlengde Komkommerweg € 4.196.100

• bijdrage gemeente Delft m.b.t. Metropolitane Fietsroute € 1.020.000

• indexering onderwijshuisvesting en welzijnsaccommodaties € 4.432.438

• te betalen VpB over winstuitkeringen € 1.073.750

• Aanvullende storting voorziening "FLO Brandweer" € 396.000

• renovatie sportvelden € 120.000

• actualisatie staat van activa € 155.838

• diverse posten € 95.550

Toelichting Bestemmingsreserves

Reserve Afschrijvingslasten Gemeentelijke huisvesting

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de afschrijvingslasten van de investeringen in gemeentelijke huisvesting. In 2023 is een bedrag van € 414.174 onttrokken ter dekking van de afschrijvingslasten van de investeringen in huisvesting.

Reserve Afschrijvingslasten Komkommerweg

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de afschrijvingslasten van de investeringen in bovenwijkse voorzieningen. De jaarlijkse afschrijvingslasten bedragen € 25.255.

Reserve Afschrijvingslasten FES Oostelijke Randweg

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de afschrijvingslasten van de investeringen in bovenwijkse voorzieningen. De jaarlijkse afschrijvingslasten bedragen € 176.010.

Reserve Afschrijvingslasten ISV Pijnacker Noord

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de afschrijvingslasten van de investeringen in bovenwijkse voorzieningen. De jaarlijkse afschrijving bedraagt € 27.300.

Reserve Afschrijvingslasten Ruyven Zuid Polder

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de afschrijvingslasten van de investeringen in bovenwijkse voorzieningen. De jaarlijkse afschrijving bedraagt € 17.120.

Reserve Bedrijfsvoering

De middelen in deze bestemmingsreserve dienen ter de dekking van kosten die voortvloeien uit het organisatieontwikkel traject. De storting van € 793.000 komt voort uit het resultaat van 2022 en € 250.000 komt voort uit de Najaarsnota 2023. Daarnaast vindt voor € 949.311 aan onttrekkingen plaats met betrekking tot de bedrijfsvoering.

Reserve Afschrijvingslasten De Groene Wijdte

Deze reserve is gevormd voor de bouw en inrichting van een nieuwe sporthal en het verleggen van de sportvelden van Avanti. De jaarlijkse afschrijvingslasten bedragen € 124.823.

Reserve Afschrijvingslasten Stanislascollege

Deze reserve is gevormd voor de realisatie van vervangende nieuwbouw voor het Stanislascollege. In verband met een hogere investering is een aanvullende bedrag gestort van € 185.932 ter dekking van de afschrijvingslasten. De jaarlijkse afschrijvingslasten bedragen € 259.601.

Reserve Afschrijvingslasten scholen Pijnacker-Noord

Deze reserve is gevormd voor de realisatie en het beheren van voldoende en kwalitatief goede onderwijs- en welzijnsaccommodaties. De jaarlijkse afschrijvingslasten bedragen € 24.543.

Reserve Sociaal Domein

In 2013 is de reserve gevormd met als doel fluctuaties binnen de begroting van het sociaal domein op te kunnen vangen (bufferfunctie). Overschotten op de begroting van het sociaal domein worden toegevoegd aan de reserve en tekorten op de begroting sociaal domein worden gedekt vanuit de reserve. Vanuit het resultaat 2022 is in 2023 € 471.966 gestort in de reserve. De onttrekking van € 300.752 betreft de gemaakte kosten in 2023.

Reserve Vluchtelingen en asielopvang

In 2016 is ten laste van de algemene reserve voor de huisvesting van statushouders een aparte reserve gevormd. De onttrekking van € 185.005 betreft de gemaakte kosten in 2023.

Reserve Energieneutrale gemeente

Deze reserve betreft het werkbudget energieneutrale gemeente, ingesteld door de gemeenteraad bij de Kadernota 2015. De gemeente wil, samen met burgers, bedrijfsleven, en maatschappelijke organisaties, een Energietransitieplan vaststellen dat haalbaar en betaalbaar is en op een breed draagvlak kan rekenen om zodoende onze klimaatdoelen te realiseren. Voor de realisatie voor het uitvoeringsprogramma in de periode tot 2025 is € 2,0 miljoen beschikbaar gesteld vanuit de algemene reserve. Met betrekking tot de werkzaamheden is een bedrag onttrokken van € 133.092.

Reserve Beheer Dobbeplas

Voor het uitvoeren van groot onderhoud en kwaliteitsverbeteringen is € 44.000 onttrokken aan deze reserve.

Reserve Afschrijvingslasten Modernisering gemeentekantoor

 Voor kosten die voortkomen uit de maatregelen voor de modernisering van het gemeentekantoor is in een aanvullend besluit in de jaarrekening 2016 € 0,5 miljoen uit de reserve bedrijfsvoering beschikbaar gesteld. De jaarlijkse afschrijvingslasten bedragen € 49.182.

Reserve Afschrijvingslasten Cultuur

Deze reserve is gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten van het Sociaal cultureel centrum in Pijnacker. In 2023 is € 190.000 gestort ten laste van de algemene reserve.

Reserve Afschrijvingslasten schoollocaties Ackerswoude en Keijzershof

Deze reserve is gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten van de scholen in Ackerswoude en Keijzershof. De afschrijvingslasten in 2023 bedragen € 53.165. Er is € 204.604 onttrokken en in de algemene reserve gestort in verband met een lagere investering.

Reserve Afschrijvingslasten school De Regenboog

Deze reserve is gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten voor De Regenboog school. Er heeft een aanvullende storting plaatsgevonden vanuit de algemene reserve in verband met een hogere investering, dit bedraagt € 286.584.

Reserve Implementatie Omgevingswet

In verband met de invoering van de Omgevingswet is een bestemmingsreserve gevormd. Met betrekking tot de werkzaamheden is een bedrag onttrokken van € 200.080.

Reserve Lagere rente langlopende leningen o/g

Een bedrag van € 10.759.572 is in 2020 onttrokken aan de algemene reserve en is toegevoegd aan de reserve lagere rente langlopende leningen o/g. Met ingang van 2021 wordt jaarlijks een bedrag onttrokken dat gelijk is aan het voordeel dat was ontstaan bij het daadwerkelijk herfinancieren van de langlopende leningen bij de BNG. De onttrekking in 2023 bedraagt € 1.581.000.

Reserve Faciliteiten personeel

In het kader van onderuitputting van de opleidingsbudgetten in 2020 is een reserve gevormd van het restant van de opleidingsbudgetten. Deze reserve heeft tot doel alsnog te investeren in onze medewerkers. Er hebben in 2023 geen stortingen als onttrekkingen plaatsgevonden.

Reserve Financiële gevolgen Corona

Deze reserve is gevormd voor dekking van hogere uitgaven, lagere inkomsten, indirecte kosten en bedrijfsvoeringskosten als gevolg van de Covid-19. Er is € 1.000.000 onttrokken en gestort in de bestemmingsreserve "Maatregelen bestaanszekerheid". Daarnaast valt € 606.945 vrij ten gunste van de algemene reserve.

Reserve Casaschool en IKC Pijnacker-Noord

Deze reserve is gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten voor de nieuwbouw van de Casaschool en de Schatkaart op de locatie aan de Groen van Prinstererlaan. Een aanvullende storting was benodigd in verband met een hogere investering. De storting bedraagt € 2.339.940 en wordt gedekt uit de algemene reserve.

Reserve Afschrijvingslasten IKC's

Uit het "Investerings- en financieringsplan 2020-2025 worden de afschrijvingslasten van de investeringen in kindcentra's gedekt. De jaarlijkse afschrijving bedraagt € 732.005.

Reserve Afschrijvingslasten Sporthallen

Uit het "Investerings- en financieringsplan 2020-2025 worden de afschrijvingslasten van de investeringen in sporthallen gedekt. Aanvullend is € 588.264 gestort vanuit de algemene reserve. De jaarlijkse afschrijving bedraagt € 214.325.

Reserve Afschrijvingslasten Onderbouw kunstgrasvelden

Uit het "Investerings- en financieringsplan 2020-2025 worden de afschrijvingslasten van de investeringen in kunstgrasvelden gedekt. De jaarlijkse onttrekking bedraagt € 94.866.

Reserve Afschrijvingslasten CulturA Dorpsstraat 7 Nootdorp

Uit het "Investerings- en financieringsplan 2020-2025 worden de afschrijvingslasten van de investering aan de Dorpsstraat 7 te Nootdorp gedekt. De jaarlijkse onttrekking bedraagt € 63.254.

Reserve Afschrijvingslasten Begraafplaats Sint Janshof

Uit het "Investerings- en financieringsplan 2020-2025 worden de afschrijvingslasten van de investeringen aan de begraafplaats Sint Janshof gedekt. De jaarlijkse onttrekking bedraagt € 91.373.

Reserve Afschrijvingslasten Asfaltering

Uit het "Investerings- en financieringsplan 2020-2025 worden de afschrijvingslasten van de investeringen in de asfaltering gedekt. De jaarlijkse onttrekking bedraagt € 303.283.

Reserve Afschrijvingslasten herstructurering Katwijkerlaan

Voor de herstructurering van Katwijkerlaan is in 2022 een reserve gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten van € 2.088.757 ten laste van de algemene reserve. In 2023 zijn er geen kosten gemaakt.

Reserve Tijdelijke huisvesting CBS Schatkaart

Voor de tijdelijke huisvesting is een reserve gevormd ter dekking van de uitgaven van € 477.666 ten laste van de algemene reserve. De afschrijvingslasten in 2023 bedragen € 159.222.

Reserve Tijdelijke huisvesting Jan Jansen Sporthal

Voor de tijdelijke sportvoorziening Jan Jansen Sporthal is in 2022 een reserve gevormd ter dekking van de uitgaven van € 600.000 ten laste van de algemene reserve. De reserve is in 2023 aangevuld met € 87.327. De gemaakte kosten bedragen in 2023 € 266.800.

Reserve Beschermd wonen/beschermd thuis

Vanaf 2022 is de centrumgemeentetaak Beschermd wonen gedecentraliseerd naar alle gemeenten. Deze reserve werd beheerd door gemeente Delft. Gezien er voor de doorontwikkeling van Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang in de regio, zoals beschreven in de Regiovisie, middelen nodig zijn, is de reserve verdeeld over de regiogemeenten. De bijdrage die de gemeente in 2023 heeft ontvangen bedraagt € 388.621. Met betrekking tot de werkzaamheden is een bedrag onttrokken van € 275.500.

Reserve Civiele Kunstwerken

Door middel van resultaatbestemming is € 852.783 gestort in deze reserve. Bij de jaarrekening is deze reserve opgeheven en het saldo ad. € 592.031 is toegevoegd aan de algemene reserve.

Reserve Afschrijvingslasten opvanglocaties ontheemden

Voor de aanschaf van woonunits is een bestemmingsreserve gevormd van € 1.970.000 ter dekking van de afschrijvingslasten. De storting vindt plaats vanuit de algemene reserve. Aanvullend is € 65.228 gestort in verband met een hogere investering. De afschrijvingslasten in 2023 bedragen € 11.761.

Reserve Degeneratiekosten

KPN heeft in 2022 degeneratievergoeding betaald aan de gemeente voor de aanleg van glasvezel. De werkzaamheden komen pas over 2 jaar voor rekening van de gemeente.

Reserve Afschrijvingslasten Transformatiegebieden

Voor de initiatiefase is een bestemmingsreserve gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten van in totaal € 450.000.

Reserve Afschrijvingslasten Oranjepark

Voor de benodigde plankosten is een voorbereidingsbudget benodigd van € 400.000. Hiervoor is een bestemmingsreserve gevormd ter dekking van de afschrijvingslasten.

Reserve Versterking dienstverlening

Voor de versterking van de dienstverlening door gemeenten zijn door het Rijk POK middelen (Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen) toegekend. De totale storting bedraagt € 697.951.

Reserve Maatregelen bestaanszekerheid

Vanuit de reserve Financiële gevolgen Corona is € 1 miljoen gestort voor het uitvoeren van actieplan bestaanszekerheid 2023-2024. De gemaakte kosten bedragen in 2023 € 322.500.

Reserve Metropolitane fietsroute

Dor middel van resultaatbestemming is € 2.615.000 gestort in deze reserve. Vanuit de algemene reserve is € 1.020.000 gestort ter dekking van de bijdrage aan de gemeente Delft in het fietsviaduct over de A13.

Voorzieningen

Voorzieningen betreffen toekomstige financiële verplichtingen en risico’s waarvan de omvang op balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten. Voor de vorming van voorzieningen moet sprake zijn van een noodzaak en/of verplichting. Egalisatievoorzieningen hebben als doel kostenegalisatie; door jaarlijks een bedrag in een voorziening te storten worden grote schommelingen in kosten voorkomen. Conform de BBV regels wordt aan de voorzieningen geen rente toegerekend.

Ingevolge het besluit BBV is de voorziening dubieuze debiteuren onder de post overige vorderingen verantwoord en de voorziening nadelige complexen onder de voorraden aan de debetzijde van de balans verantwoord.

Het verloop van de voorzieningen (exclusief de voorziening dubieuze debiteuren en de voorziening nadelige complexen) in het verslagjaar 2023 is als volgt:

De specificatie van de post voorzieningen is als volgt:

Voorziening onderhoud wegen

Deze voorziening is bedoeld voor een gelijkmatige verdeling van de onderhoudslasten over een aantal jaren. Als gevolg van de actualisatie van het beheerplan wegen 2022-2025 wordt jaarlijks € 705.000 gestort in de voorziening Ten laste van de voorziening is een bedrag onttrokken van € 251.712. Voor een nadere toelichting zie hiervoor de paragraaf kapitaalgoederen.

Voorziening onderhoud gebouwen

Deze voorziening is bedoeld voor de kosten van het groot onderhoud. Conform het beheerplan 2023-2026 wordt jaarlijks € 170.000 gestort in de voorziening. Daarnaast is € 50.000 aanvullend gestort voor de vervanging van theaterstoelen in CulturA. De onderhoudskosten in 2023 bedragen € 204.041.

Voorziening baggerwerken

Deze voorziening heeft als doel de egalisatie van de kosten van groot onderhoud. Conform begroting wordt jaarlijks € 86.000 in de voorziening gestort. De onderhoudskosten in 2023 bedragen € 374.361.

Voorziening wethouderspensioenen

Deze voorziening is gevormd voor de pensioenbetaling aan voormalige wethouders. Een wethouder heeft bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd recht op een APPA-pensioen vanwege het wethouderschap. Hiervoor wordt door de gemeente een voorziening gevormd ter dekking van de toekomstige pensioenverplichting. Jaarlijks wordt op basis van individuele actuariële berekeningen het bedrag berekend dat moet worden toegevoegd aan de voorziening.

De gehanteerde grondslagen voor de actuariële berekeningen van de wethouderspensioenen per 31-12-2023 zijn geactualiseerd (schattingswijziging):

• een rekenrente van 3,16 % (per 31 december 2023);

• de sterftetabel GBM/GBV 2016-2021 met leeftijdsterugtelling wordt gehanteerd.

Voorziening openbaar groen

Deze voorziening is bedoeld voor de egalisatie van kosten van het onderhoud van het openbaar groen. Conform het beheerplan openbaar groen 2023-2026 is in 2023 € 300.000 gestort in de voorziening. De onderhoudskosten van het openbaar groen bedragen in 2023 € 115.341.

Voorziening Civiele kunstwerken

Deze voorziening is bedoeld voor de kosten van het groot onderhoud. Conform het beheerplan 2023-2026 wordt jaarlijks € 500.000 gestort in de voorziening. De kosten in 2023 bedragen € 395.561.

Voorziening Groot onderhoud en renovaties buitensport

Deze voorziening is gevormd voor groot onderhoud en renovaties van buitensportfaciliteiten. Conform het beheerplan Sportvelden 2020-2023 vindt een jaarlijkse storting plaats van € 41.000. De onderhoudskosten bedragen in 2023 € 245.581.

Voorziening Riolering (egalisatie)

Deze voorziening is bedoeld voor de egalisatie van kosten van het groot onderhoud van de riolering. Op basis van het gemeentelijke Rioleringsplan 2022-2025 is in 2023 € 710.823 gestort in de voorziening.

Voorziening Beheer Dobbeplas

Deze voorziening is gevormd voor de onderhoud van de Dobbeplas. De gemaakte kosten in 2023 bedragen € 37.075.

Voorziening FLO Brandweer

Conform de BBV- voorschriften wordt de voorziening opgeheven.

Voorziening bovenwettelijk verlof

In 2022 is de wettelijke verplichting ontstaan om voor het eerst per 31-12-2022 een voorziening te vormen voor bovenwettelijke gespaarde verlofuren. Bij dit 'verlofsparen' is sprake van arbeidskostengerelateerde verplichtingen die zowel qua opbouw als afbouw onvoorspelbaar zijn. De voorziening wordt op de juiste hoogte gebracht door middel van een aanvullende storting van € 122.767.

Voorziening Beheer Wandelbos Laakweg

De gemeente gaat vanaf 2022 zorgen voor het beheer van het gebied Wandelbos en de kade Rietmolen. Van de Provincie Z-H heeft de gemeente hiervoor een afkoopsom ontvangen van in totaal € 1,4 miljoen ter dekking van de kosten voor onderhoud van het bos voor de komende 15 jaar. De kosten bedragen in 2023 € 154.038.

Voorziening RVU (Regeling voor Vervroegde Uittreding) en personele verplichtingen

In de Cao gemeenten, artikel 2.11, is opgenomen dat onder bepaalde voorwaarden deelgenomen kan worden aan de RVU. Deze regeling is een direct gevolg van werknemers die 36 maanden of minder van de AOW-leeftijd zijn verwijderd en onderling met de werkgever afspraken hebben gemaakt over het eerder stoppen met werken in de vorm van de Regeling Vervroegd Uittreden.De regeling zal voorlopig gelden tot en met 31 december 2025. Hiervoor is een voorziening gevormd voor een bedrag van € 941.339.

Voorziening Herstelwerkzaamheden MFA Het Nest

In verband met in 2023 geconstateerde, benodigde en aangevraagde herstelwerkzaamheden aan MFA 'Het Nest' wordt een voorziening gevormd ad € 279.874.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd groter dan 1 jaar

Tot de langlopende schulden behoren de door de gemeente opgenomen langlopende geldleningen met een looptijd van 1 jaar of langer. In het onderstaande overzicht wordt de opbouw van de langlopende schulden weergegeven. De leningen betreffen onderhandse geldleningen.

Over de langlopende leningen bedroeg de verschuldigde rente over 2023 € 2,4 miljoen.

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar

Onder de netto-vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar zijn de betalingsverplichtingen opgenomen die de gemeente binnen één jaar moet voldoen.

Overige schulden

Het op de balans opgenomen bedrag betreft het saldo van de schulden per 31 december 2023 en is als volgt gespecificeerd:

Overlopende passiva

In onderstaande tabel zijn de vooruit ontvangen en nog te betalen bedragen opgenomen.

Het totaal van het nog te betalen bedragen Jeugdzorg over 2019-2023 is conform de opgave van het Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden.
De vooruit ontvangen bedragen zijn volgens de voorschriften onderverdeeld in de categorieën voorschotten Rijk, vooruit ontvangen overige overheidslichamen, en overige bedrijven of instellingen en zijn in onderstaande overzicht gespecificeerd.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Rechtmatigheidsverantwoording jaarrekening 2023:

Bevindingen

Het college is van mening dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten als mede de balansmutaties niet rechtmatig tot stand zijn gekomen binnen de daarvoor gestelde grens.

Alle afwijkingen bij elkaar opgeteld dan gaat het om € 12.955.150. Als de raad instemt met de jaarrekening dan worden een aantal afwijkingen alsnog rechtmatig verklaard. De resterende afwijkingen ter hoogte van € 5.888.614 blijven dan nog onrechtmatig. Dit is minder dan de 3% norm (€ 6.306.300) die de raad heeft vastgesteld. In een ander deel van het verslag staat meer informatie over de afwijkingen en ook hoe het college ervoor zorgt dat het in de toekomst niet meer gebeurt.

Totaaloverzicht bevindingen:

In de paragraaf bedrijfsvoering is op basis van de Kadernota rechtmatigheid van de commissie BBV en op basis van de afspraken met de raad aanvullende informatie opgenomen over de financiële rechtmatigheid. In deze paragraaf heeft het college ook beschreven welke actie hij onderneemt om vermelde afwijkingen in de toekomst te voorkomen.

De geconstateerde afwijkingen betreffen

De begroting:

Voor wat betreft de begrotingsonrechtmatigheid wordt er een onderscheid gemaakt tussen onrechtmatigheden die door de vaststelling van de jaarrekening gecorrigeerd zijn (1a in onderstaande tabel) en onrechtmatigheden die niet corrigeerbaar zijn (1b). Het totaal aan niet corrigeerbare onrechtmatigheden is van belang om te bepalen of wij boven of onder de verantwoordingsgrens blijven.

In 2023 is op basis van een aantal aanbestedingsresultaten vanuit control een QuickScan op proces niveau uitgevoerd. Hierbij is voornamelijk een gebrek aan Eigenaarschap en kennis van het proces geconstateerd. Het management heeft een opdracht gegeven voor het actualiseren van de Planning en Control cyclus en voor het inrichten van een contractenmanagement systeem. De invoering van contractmanagement zal conform planning op 1 januari 2025 gereed zijn.

Daarnaast is de P&C cyclus aangepast en organisatie breed gepresenteerd. De volgende stap is de aanpassing van de investeringsplanning in de P&C cyclus waarbij ook toegepast zal worden dat er niet meer aan opdrachtwaarde in de markt gezet kan worden dan het toegestane investeringsbedrag. Voor 2024 is sprake van een overgangsjaar.

Alle ontwikkelingen zijn gericht om op een efficiënte en duurzame wijze naar een “In Control” statement te komen vanaf het boekjaar 2026.

Gewaarborgde geldleningen

Van het verloop van de gegarandeerde geldleningen kan het volgende overzicht worden gegeven:

De gemeente staat eind 2023 garant voor € 2,5 miljoen. Dit is opgebouwd uit 100% garanties en leningen waarbij de gemeente gedeeltelijk garant staat naast de Stichting Waarborgfonds Sport (SWS). Deze leningen worden specifiek getoond in onderstaande tabel. De constructie met betrekking tot tertiaire achtervang wordt verderop beschreven.

De gemeente staat samen met het Rijk tertiair garant voor leningen van woningcorporaties. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw staat secundair garant. In totaal gaat het om € 350 miljoen. De zekerheidsstructuur wordt hieronder toegelicht.

Primaire zekerheid: de financiële middelen van de corporatie

De liquiditeitspositie en het eigen vermogen van een corporatie vormen de eerste zekerheid. Het WSW stelt eisen aan de kredietwaardigheid van de (aspirant-)deelnemers. De corporatie moet in eerste instantie zelf aan haar financiële verplichtingen kunnen voldoen.

Secundaire zekerheid: de borgstellingsreserve van het WSW

De borgstellingsreserve van het WSW vormt de tweede zekerheid. Als corporaties hun rente- en aflossingsverplichtingen niet nakomen, dan kan de financier het WSW aanspreken. Het risicovermogen dat WSW zelf aanhoudt, bedroeg ultimo 2023 €1.003,3 miljoen.

Als de borgstellingsreserve van het WSW onder een bepaald garantieniveau komt of dreigt te komen (0,25% van het geborgde schuldrestant), dan heeft het WSW de plicht obligo’s op te vragen bij de WSW-deelnemers.

Als een financier het WSW aanspreekt, en het WSW betaalt voor een corporatie, dan krijgt het WSW een vordering op de desbetreffende deelnemer (regresrecht). De deelnemende corporatie heeft onroerende zaken in onderpand gegeven bij het WSW. De corporatie heeft zich verplicht deze onroerende zaken vrij van hypotheek te houden en er op eerste verzoek van het WSW een hypotheekrecht te vestigen voor het WSW. Daarnaast kan het WSW ook een aanspraak doen op het overige bezit. Zo wordt de schade bij het WSW zo veel mogelijk beperkt.

Tertiaire zekerheid: Rijk en gemeenten

De gemeente staat gezamenlijk met het Rijk als derde garant wanneer na het opvragen van de obligo’s en het uitoefenen van het regresrecht het WSW nog steeds niet kan voldoen aan de verplichting. Op verzoek van het WSW verstrekken het Rijk en gemeenten in dat geval renteloze leningen aan het WSW. Dit is geregeld in zogeheten achtervangovereenkomsten. Dit alles biedt de geldverstrekkers ultieme zekerheid (bron: www.wsw.nl).

Overige niet uit de balans blijkende verplichtingen

De toegestane kredietlimiet bij de Bank Nederlandse Gemeenten bedraagt € 15 miljoen.

Op grond van artikel 53 BBV worden in de toelichting bij de balans opgenomen de niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen waaraan de gemeente voor toekomstige jaren is gebonden. In de gemeentelijke administratie ontbreekt per ultimo 2023 een volledige verplichtingenadministratie. Daardoor kan geen volledige overzicht van langlopende financiële verplichtingen verstrekt worden. De contractenregister/verplichtingenadministratie wordt in 2025 ingevoerd. In de jaarrekening 2025 zal een dergelijk overzicht worden opgenomen.