Financiering
In deze paragraaf wordt besproken hoe de gemeente in 2024 is omgegaan met de vermogenspositie en het beheer van de geldstromen.
1. Risicobeheersing
Een belangrijk onderdeel binnen de financieringsfunctie is risicobeheersing. Dit dient plaats te vinden binnen kaders zoals gesteld in de wet Financiering Decentrale Overheden (FIDO), de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo) en het gemeentelijk Treasurystatuut. In deze wet- en regelgeving staat de risicobeheersing centraal. De voor onze gemeente relevante risico’s en de beheersing ervan zijn als volgt.
Liquiditeitsrisico
In 2024 beschikte de gemeente ruimschoots over eigen middelen om te kunnen voldoen aan de kortlopende financiële verplichtingen.
Koersrisico
Het koersrisico op de aandelen die de gemeente houdt (Stedin, BNG en Dunea) is gering. Deze aandelen worden niet op een beurs verhandeld en zijn daardoor niet of nauwelijks aan koersrisico onderhevig.
Kredietrisico
Op het gebruikelijke risico op wanbetaling door reguliere debiteuren na, hebben zich in 2024 geen kredietrisico’s voorgedaan.
Kasgeldlimiet
Om het effect van renteschommelingen op korte termijn te beperken moet de gemeente zich houden aan de kasgeldlimiet. Deze limiet bepaalt wat het maximum totaal aan kortlopende schulden in de vorm van rekening courantkrediet en kasgeld mag zijn, en is wettelijk bepaald op 8,5% van het begrotingstotaal.
Voor 2024 bedraagt de kasgeldlimiet voor de gemeente Pijnacker-Nootdorp:
Omschrijving (bedragen * € 1.000) | 1e kw | 2e kw | 3e kw | 4e kw |
|---|---|---|---|---|
Omvang primaire begroting (exclusief reserves) | 164.117 | 164.117 | 164.117 | 164.117 |
Toegestane kasgeldlimiet | ||||
In procenten van de grondslag | 8,5% | 8,5% | 8,5% | 8,5% |
In bedragen | 13.950 | 13.950 | 13.950 | 13.950 |
Omvang vlottende schuld | ||||
Opgenomen gelden < 1 jaar | 0 | 0 | 0 | 0 |
Schuld in rekening courant | 0 | 0 | 0 | 0 |
Gestorte gelden door derden <1 jaar | 0 | 0 | 0 | 0 |
Overige geldleningen (geen vaste schuld) | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal | 0 | 0 | 0 | 0 |
Vlottende middelen | ||||
Contante gelden in kas | 0 | 0 | 0 | 0 |
Tegoeden in rekening courant (incl.SKB) | 100.932 | 102.474 | 98.481 | 92.920 |
Overige uitstaande gelden <1 jaar | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal | 100.932 | 102.474 | 98.481 | 92.920 |
Toets kasgeldlimiet | ||||
Toegestane kasgeldlimiet | 13.950 | 13.950 | 13.950 | 13.950 |
Total netto vlottende schuld | -100.932 | -102.474 | -98.481 | -92.920 |
Ruimte (+)/Overschrijding (-) | 114.882 | 116.424 | 112.431 | 106.870 |
De kasgeldlimietnorm is in 2024 niet overschreden.
Renterisiconorm
Ter beperking van renterisico’s op de lange termijn geldt vanuit de wet Fido de renterisiconorm. Volgens deze norm mag het renterisico maximaal 20% van het begrotingstotaal bedragen. Hiermee wordt een evenwichtige spreiding van renteherzienings- en herfinancieringsmomenten beoogd.
Voor 2024 bedraagt de renterisiconorm voor de gemeente Pijnacker-Nootdorp:
Tabel berekening renterisiconorm
Omschrijving (bedragen x € 1.000) | 2024 |
|---|---|
Berekening renterisiconorm | |
Primair begrotingstotaal (exclusief reserves) | 164.117 |
Vastgesteld percentage (bij min.regeling) | 20% |
Renterisiconorm (A) | 32.823 |
Renteherziening op vaste schuld o/g | 0 |
Renteherziening op vaste schuld u/g | 0 |
Renteherziening op vaste schuld (per saldo) | 0 |
Aflossing | 12.875 |
Renterisico op vaste schuld (1+2) | 12.875 |
Renterisiconorm (B) | 12.875 |
Ruimte onder renterisiconorm | 19.948 |
Overschrijding renterisiconorm | 0 |
De gemeente heeft in 2024 de renterisiconorm niet overschreden. De aflossing van € 12,9 miljoen betreft annuïtaire en lineaire aflossingen.
2. Ontwikkeling leningenportefeuille, schuldomvang en ontwikkeling van de netto schuldquote
In onderstaande tabel wordt de ontwikkeling van de leningenportefeuille (O/G) weergegeven.
Ontwikkeling leningenportefeuille 2024 (bedragen x € 1.000) | |
|---|---|
Leningenportefeuille per 01-01-2024 | 67.629 |
Aflossing langlopende leningen | -12.875 |
Aangetrokken langlopende leningen | 0 |
Leningenportefeuille langlopende leningen | 54.754 |
De afgelopen jaren is de schuldomvang van de gemeente fors afgenomen. In onderstaande tabel wordt weergegeven hoeveel de totale schuldomvang bedraagt 31 december 2024.
Schuldomvang per 31-12-2024 (bedragen x € 1.000) | |
|---|---|
Leningenportefeuille | 54.754 |
Vordering rekening-courant en kasgeld | -92.920 |
Schuldomvang | -38.166 |
De schuldomvang is negatief.
3. Renteresultaat
Onderstaand renteschema geeft inzicht in de rentelasten externe financiering, het renteresultaat en de wijze van rentetoerekening.
Renteschema (bedragen x € 1): | ||
|---|---|---|
a. De externe rentelasten over de korte en lange financiering | 1.861.805 | |
b. De externe rentebaten | -3.739.700 | |
Totaal door te rekenen externe rente | -1.877.895 | |
c. De rente die aan de grondexploitatie wordt doorberekend | 31.872 | |
De rente van projectfinanciering doorberekend aan taakveld | 0 | |
De rentebaat van doorverstrekte leningen die aan betreffende taakveld wordt doorberekend | 0 | |
-31.872 | ||
Saldo door te rekenen externe rente | -1.909.767 | |
d1. Rente over eigen vermogen | 0 | |
d2. Rente over voorzieningen | 0 | |
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente | -1.909.767 | |
e. De aan taakvelden toegerekende rente (renteomslag) | 0 | |
f. Renteresultaat op het taakveld treasury | -1.909.767 |
In de Programmabegroting 2024 is de omslagrente berekend op 0,50% en voor de grondexploitaties op 1,06%. In 2024 is op schatkistbankieren meer rente ontvangen dan begroot, waardoor bij de nacalculatie van de omslagrente deze uitkomt op 0%.
Het gemiddelde rentepercentage dat de gemeente werkelijk over haar financieringsmiddelen betaalde in 2024 bedroeg 2,76% (gebaseerd op het gemiddelde van de langlopende opgenomen leningen). Sinds september 2022 vergoedt Schatkistbankieren een rentepercentage over het saldo, in de jaarrekening 2024 is een rentevergoeding van € 3,7 miljoen verantwoord.
Omslagrente
Volgens de BBV moet het renteomslagpercentage aan taakvelden toegerekend worden. De totaal werkelijke aan taakvelden toe te rekenen rente wordt afgezet tegen de boekwaarde van de activa die integraal gefinancierd worden. In het onderstaande overzicht is weergegeven welke berekening ten tijde van de jaarrekening 2024 van toepassing is op de gemeente Pijnacker-Nootdorp.
Berekening omslagpercentage | |
|---|---|
Totaal aan taakvelden toegerekende rente | 0 |
Boekwaarde activa per 1 januari 2024 | 196.435.000 |
Omslagrente percentage | 0,00% |
Bij het opstellen van de begroting is uitgegaan van een omslagpercentage van 0,50%. Uit de nacalculatie volgt een omslagpercentage van 0,00%.
In het onderstaande overzicht is weergegeven welke berekening ten tijde van de jaarrekening 2024 van toepassing is op de toerekening van rente aan grondexploitaties in gemeente Pijnacker-Nootdorp.
Berekening toe te rekenen rentebedrag aan grondexploitatie | |
|---|---|
Boekwaarde grondexploitaties 1-1-2024 | 3.007.000 |
Toegerekend rentepercentage grondexploitatie | 1,06% |
Toegerekend rentebedrag aan grondexploitatie | 31.872 |